به همین علت وقتی کسی به عنوان مهندس برق یا مهندس مکانیک یا مهندس IT فارغ‌التحصیل می‌شود، ممکن است از عهده‌ی کارهای ساده‌ای که یک تکنیسین برق یا مکانیک یا یک برنامه‌نویس انجام می‌دهد بر نیاید.

اما حرف دانشگاه این است که شما قرار است مبانی علمی را بدانید و بعداً تجربه‌اندوزی کنید.

رویکرد اول | دیجیتال مارکتینگ زیرمجموعه‌ی مارکتینگ است

بسیاری از دانشگاه‌ها بر این باور هستند که دیجیتال مارکتینگ یک رشته دانشگاهی مستقل نیست و نمی‌توان چیزی تحت عنوان دوره مدیریت دیجیتال مارکتینگ یا عناوین مشابه دیگر ارائه کرد. بنابراین باید این حوزه را یکی از زیرشاخه‌ها یا گرایش‌های مدیریت بازاریابی در نظر گرفت.

بازاریابی در طول دهه‌های گذشته دوره‌های مختلفی را تجربه کرده که برخی از صاحب‌نظران و نویسندگان از جمله فیلیپ کاتلر، این دوره‌ها را به نسل های بازاریابی تعبیر می‌کنند. از نظر کسانی مانند کاتلر توسعه‌ی دنیای دیجیتال به شکل‌گیری نسل چهارم بازاریابی منتهی شده است.

وقتی بر این باور باشید که دیجیتال مارکتینگ زیرمجموعه‌ی مارکتینگ است، طبیعتاً رشته دانشگاهی دیجیتال مارکتینگ معنا پیدا نمی‌کند و منطقی‌تر است سرفصل‌های مدیریت بازاریابی تغییر کنند و دیجیتال مارکتینگ هم در رشته مارکتینگ گنجانده شود.

آن‌ها توضیح می‌دهند که  بسیاری از دانشگاه‌های آمریکا دیجیتال مارکتینگ را صرفاً لابه‌لای محتوای درس‌های بازاریابی قدیمی‌شان گنجانده‌اند. برخی از دانشگاه‌ها یک پله جلوتر رفته‌اند و چند درس انتخابی در زمینه‌ی دیجیتال در ترم‌های خود گنجانده‌اند.  دانشگاه‌های بسیار کمی هستند که حاضر شده‌اند رشته دیجیتال مارکتینگ را در مقطع کارشناسی یا تحصیلات تکمیلی ارائه کنند.

رویکرد دوم | دیجیتال مارکتینگ به شکل مستقل و مکمل

بسیاری از دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی شناخته‌شده در جهان روش دیگری را انتخاب کرده‌اند. آن‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که مباحث دیجیتال مارکتینگ فراتر و گسترده‌تر از آن هستند که بتوان آن‌ها را در گوشه‌ای از درس‌های مدیریت بازاریابی گنجاند. اما به جای این‌که چنین آموزش‌هایی را در قالب مقطع رسمی (مثلاً کارشناسی یا کارشناسی ارشد) برگزار کنند، ترجیح داده‌اند دوره‌های مستقلی را به شکل دوره‌های حرفه‌ای یا آموزش‌های مهارتی اجرا کنند.

حضور در برخی از این دوره‌ها صرفاً برای دانشجویان و کارمندان و اساتید همان دانشگاه مجاز است و در برخی دیگر، علاقه‌مندان از بیرون دانشگاه هم امکان ثبت‌نام دارند.

موارد زیر نمونه‌هایی از همین دوره‌های مستقل و مکمل هستند:

• دوره تسلط بر دیجیتال مارکتینگ (Mastering Digital Marketing) مربوط به مدرسه کسب و کار لندن
• دوره استراتژی بازاریابی دیجیتال (Digital Marketing Strategy) وابسته به دانشگاه هاروارد
• دوره بازاریابی شبکه های اجتماعی (Social Media Marketing) در دانشگاه استنفورد
• دوره دیجیتال مارکتینگ (Digital Marketing) با همکاری دانشگاه آکسفورد
• دوره دیجیتال مارکتینگ آنالیتیکس (Digital Marketing Analytics‌) در دانشگاه MIT
• دوره دیجیتال مارکتینگ با رویکرد استراتژیک (Digital Marketing – A Strategic Perspective‌) در دانشگاه Yale
• دوره مینی ام بی ای دیجیتال مارکتینگ (Mini-MBA Digital Marketing) در دانشگاه راتگرز

در چنین دوره‌هایی معمولاً به موضوعاتی مانند استراتژی‌های بازاریابی آنلاین، ابزارهای تحلیل داده‌های دیجیتال، برندینگ دیجیتال و مدیریت هویت برند، مدیریت کمپین‌های تبلیغاتی دیجیتال، استفاده از ابزارهای دیجیتال مارکتینگ (مانند سئو، ایمیل مارکتینگ، بازاریابی محتوایی و تولید محتوا) و مدیریت رسانه‌های اجتماعی پرداخته می‌شود.

در ایران هم بسیاری از مراکز آموزشی در سال‌های اخیر به سمت برگزاری چنین دوره‌هایی حرکت کرده‌اند و این دوره‌ها را با عناوینی مانند «دوره مدیریت دیجیتال مارکتینگ»، «دیجیتال مارکتینگ پیشرفته» و «دوره جامع دیجیتال مارکتینگ» برگزار می‌کنند.

رویکرد سوم | دیجیتال مارکتینگ در مقطع کارشناسی

در یک بررسی ساده و ابتدایی به نظر می‌رسد کشورهای اروپایی بیشتر به چنین رویکردی رو آورده‌اند. در اروپا با بررسی دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشورهایی مانند آلمان، اسپانیا و ایتالیا پیشنهادهای متنوعی برای تحصیل در مقطع کارشناسی در رشته دیجیتال مارکتینگ مشاهده می‌کنید.

این دوره‌ها معمولاً سه ساله هستند و ترکیبی از دانش مدیریت و مهارت دیجیتال مارکتینگ در آن‌ها آموزش داده می‌شود. به عنوان نمونه، مدرسه کسب و کار و نوآوری برلین (‌BerlinSBI) درس‌های زیر را در مقطع کارشناسی «دیجیتال مارکتینگ و رسانه‌های اجتماعی» خود گنجانده است :

همان‌طور که می‌بینید در نگاه دانشگاهی، دیجیتال مارکتینگ صرفاً به چند مفهوم فنی مانند سئو و تولید محتوا و استراتژی محتوا و ایمیل مارکتینگ خلاصه نمی‌شود و موضوعات متنوع دیگری را هم پوشش می‌دهد.

رویکرد چهارم | دیجیتال مارکتینگ در سطح تحصیلات تکمیلی

در مقاطع بالاتر از کارشناسی، دیجیتال مارکتینگ معمولاً در یکی از سه قالب زیر تدریس می‌شود:

  MA in Digital Marketing: این شکل از ارائه‌ی دیجیتال مارکتینگ در چارچوب Master of Arts بیشتر به جنبه‌ی «خلق و آفرینش» و همین‌طور «شناخت جامعه به عنوان بستر به‌کارگیری دیجیتال مارکتینگ» می‌پردازد. خلاقیت، مدیریت تحول، رهبری، مدیریت پروژه‌ها و طراحیِ کاربرمحور از جمله موضوعاتی هستند که در MA‌ دیجیتال مارکتینگ مورد توجه قرار می‌گیرند.

  MBA با گرایش Digital Marketing: حتماً می‌دانید که گرایشهای رشته MBA بسیار متنوع هستند. دیجیتال مارکتینگ یکی از گرایش‌هایی است که در سال‌هایی اخیر در دوره MBA رواج پیدا کرده است. بنابراین کسانی که در دانشگاه‌ها در رشته MBA درس می‌خوانند ممکن است این فرصت را داشته باشند که به سراغ MBA دیجیتال مارکتینگ بروند و این شاخه را به عنوان گرایش خودشان انتخاب کنند.

  MSc in Digital Marketing: سومین شکل آموزش دیجیتال مارکتینگ این است که در قالب Master of Science ارائه شود. در این حالت، معمولاً جنبه‌ی مطالعاتی، تحقیقاتی و تحلیلی دیجیتال مارکتینگ پررنگ‌تر است.

به عنوان چند نمونه از دوره‌های دیجیتال مارکتینگ در مقاطع بالاتر از کارشناسی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• Digital Marketing (MSc) در دانشگاه ساوت‌همپتون
• MBA in Digital Marketing در مدرسه‌ی Stern وابسته به دانشگاه نیویورک
• Digital Media and Society (MA) در دانشگاه شفیلد

بعضی از درس‌هایی که درس سطح تحصیلات تکمیلی در رشته دیجیتال مارکتینگ تدریس می‌شوند به شرح زیرند: